Thế giới hoi giao sunni la gi ‘phát ngán với đòn gió’ của Tổng thống Obama?

Bài phát biểu ấn tượngTài thuyết trình của ông Obama một lần nữa được áp dụng với hy vọng tiến gần gia chi dĩ với thế giới hoi giao . Bằng những câu từ hoa mỹ , ông chủ Nhà Trắng trình bày quan điểm của Mỹ về những sự kiện đang diễn ra ở Trung Đông và Bắc Phi cũng như chính sách của Washington về khu vực ấn độ dương này.Trong bài phát biểu này , Tổng thống Obama tuy rằng , trong nhiều thập kỷ qua , nước Mỹ đeo đuổi một loạt ích lợi chủ chốt tại đây như chống khủng bố và chấm dứt phổ biến khí giới hạt nhân , bảo đảm lưu thông tự do hàng hóa và an ninh khu vực ấn độ dương , ủng hộ bảo đảm an ninh cho Israel và đeo đuổi nền hòa bình Arab-Israel. Tuy nhiên , ông dấn đó là một chiến lược “chỉ dựa trên những đeo đuổi ích lợi hạn hẹp” và việc Mỹ Đã quyết chắc được cách tiếp cận này đang đe dọa làm sự chia rẽ giữa Mỹ và thế giới hoi giao ngày càng sâu sắc hơn. Theo Tổng thống Obama , mai sau của Mỹ giờ đây phụ thuộc vào khu vực ấn độ dương Trung Đông. Trong Cả một tác phẩm phát biểu , ông Obama hoan nghênh “sự đổi thay phi thường” tại Trung Đông - Bắc Phi , song nhấn mạnh “có lan tràn thặng dư nhà nước đáp ứng bằng vũ lực đối với những lời kêu gọi thay đổi”. Theo Tổng thống Mỹ , trường hợp “đáp ứng bằng vũ lực đối với những lời kêu gọi thay đổi” tiêu biểu nhất là Libya , “nơi nhà lãnh đạo Moammar Gadhafi khởi động một cuộc chiến tranh kháng cự chính người dân trong nước”.Ông Obama khẳng định , việc nhà lãnh đạo Libya Gaddafi rời bỏ Chức quyền “là điều không tránh khỏi” khi những cuộc không kích của NATO và những chế tài quốc tế dồn dập ập đến nhằm “cứu thoát hàng nghìn sinh mạng của những người xung đột ông Gaddafi”.Nguyên thủ Mỹ cũng không quên đề cập đến tình hình Syria. “Syria cũng chọn con đường giết chóc và Trói buộc hàng loạt. Tổng thống Syria Bashar al-Assad giờ hãy chuyển sang chế độ dân chủ hoặc phải nhường chỗ cho người khác” , ông Obama nhấn mạnh. Tổng thống Mỹ còn kêu gọi Syria để cho những quan sát viên nhân quyền đến những đô thị hiện là các địa điểm nóng và cho phép họ dự vào những cuộc đối thoại nghiêm chỉnh để tiến đến chuyển tiếp dân chủ , nếu không , Tổng thống Assad nối bị thách thức trong nước và bị Cô đơn tại nước ngoài.Bên cạnh đó , Tổng thống Obama đưa ra những sáng kiến để hỗ trợ cho công cuộc đương đại hóa kinh tế , cải tổ và ổn định tại hai nước này. Nhà Trắng loan báo ban đầu sẽ hoãn nợ một tỷ USD để giảm bớt sức ép nợ và thêm một tỷ USD nữa để bảo đảm tín dụng cho hai nước này.Người đứng đầu cường quốc số 1 thế giới cũng tuy rằng , một nền hòa bình lâu dài giữa Israel và Palestine là điều tha thiết hơn bao gì hết. Ông kêu gọi việc thành lập hai nhà nước , ủng hộ một đòi hỏi chính đáng của người Palestine là biên giới nhà nước mai sau Palestine phải cứ vào đường ranh giới năm 1967 - ranh giới có sẵn trước khi cuộc chiến 6 ngày xảy ra trong đó Israel chiếm những vùng đất của người Palestine.Trong bài phát biểu của mình , Tổng thống Obama còn hứa nối bền chí lập trường rằng , “người dân Iran cần lấy lại được những quyền lợi của họ và có một Chính phủ không bóp nghẹt những nguyện vọng của người dân”.... Song vô nghĩaTrái với những mong chờ của Mỹ , thế giới hồi giáo có những đặc tính không mấy tích cực sau bài phát biểu của ông Obama. Theo CS Monitor , đa số người dân hoi giao tuy rằng , những lời lẽ của Tổng thống Obama không “gột sạch” được thực tại rằng , Mỹ không thích hợp để can dự vào cuộc cách mạng “mùa xuân Arab”.Ngoài ra , bài phát biểu cũng không thể lấp liếm đi xung đột sâu sắc giữa ích lợi an ninh trước mắt của Mỹ với khát vọng lâu dài về tự do và dân chủ tại Trung Đông.“Ông Obama lồng ghép lan tràn thặng dư Sự tình trong bài phát biểu của mình để rồi nó lại chẳng có chút nghĩa lý gì với người dân ở thế giới Arab” , Mansour el-Kikhia , nhà phân tích khoa học chính trị tại Libya nhận định.Theo ông , điều cố ý nghĩa nhất mặc cả thế giới đang chờ đợi từ ông Obama là làm rõ về vai trò thật sự của Mỹ trong cuộc cách mạng tại Trung Đông lại không được đề cập.Không chỉ vậy , khi đưa ra sự chọn lọc nước đôi cho Tổng thống Syria Bashar al-Assad hoặc cải cách để tiến tới chế độ dân chủ hoặc nhường chỗ cho người khác , ông thừa hiểu nhà lãnh đạo tại Damascus vững chắc sẽ không làm cả hai. “Ông Obama vẫn cố để cho người đồng nhiệm Bashar al-Assad một lối thoái. Ông ấy nên gây sức ép buộc Tổng thống Assad từ chức ngay lập tức đơn giản bởi ông Assad không thể có sự chọn lọc nào khác. Ngoài ra , lời kêu gọi đối thoại giữa những người biểu tình với chính quyền thật là ngây thơ và vững chắc phản tác dụng” , nhà phân tích Mansour el-Kikhia quả quyết.Trong khi đó , tại Ai Cập , nơi Mỹ từng ủng hộ Dữ dội Tổng thống Hosni Mubarak trong 30 năm , rất ít người “nhòm ngó” đến bài phát biểu của ông Obama. Nếu có nghe thì họ cũng không mấy làm hài lòng.“Ông ấy phát biểu cứ như là ủng hộ làn sóng cách mạng này ngay từ những ngày đầu. Thật không may cho ông ấy bởi chúng tôi thừa hiểu , chính quyền Obama chỉ một lòng với Mubarak. Tuyên bố sát cánh với những người dân Arab trong cuộc cách mạng này thật là lố bịch” , Emad Gad , chuyên gia tại Viện Học hỏi chính trị tại Cairo nhấn mạnh.Tưởng chừng như bài phát biểu của ông Obama còn có một “điểm cộng” là những tuyên bố gây bất lợi cho đồng minh trong Sự tình xung đột Israel – Palestine nhưng cuối cùng cũng bị đặc tính kịch liệt.Nhà phân tích Emad Gad tuy rằng , quan điểm của ông Obama về cuộc xung đột giữa Israel với thế giới Arab không có gì mới mẻ. Thực chất quan điểm tuy rằng , biên giới nhà nước mai sau Palestine phải cứ vào đường ranh giới năm 1967 từng được cựu Tổng thống Bill Clinton đề cập đến từ đầu những năm 1990 và cựu Tổng thống George W. Bush sau đó cũng không ít lần nhắc tới.Năm ngoái , Ngoại trưởng Hillary Clinton cũng tuy rằng , giải pháp độc nhất cho cuộc xung đột này là đáp ứng những đòi hỏi của Palestine về việc xây dựng một nhà nước Đứng riêng ra dựa trên đường ranh giới năm 1967 , đổi lại là một cuộc trao đổi đất đai và hài lòng đề nghị của Israel về những đường biên giới được bảo đảm an ninh.Hơn nữa , chủ chốt quan trọng cho tiến trình nối lại các cuộc đàm phán hòa bình Trung Đông là buộc Israel chấm dứt các hoạt động mở mang khu định cư lại không được ông Obama nhắc đến. Tổng thống Obama còn khiến người dân Palestine thất vọng hơn khi gạt bỏ những cố của họ tại liên hiệp Quốc. “Hành động Cô đơn Israel tại liên hiệp Quốc chỉ mang thuộc tính tượng trưng và không thể giúp tạo ra một nhà nước độc lập” , ông Obama nhấn mạnh trong bài phát biểu của mình.Dù khiến Thủ tướng Israel Netanyahu “sôi sục” nhưng theo ông Aluf Benn , chuyên gia phân tích đối ngoại và an ninh nhà nước của tờ Haaretz , thực chất những tuyên bố của Tổng thống Mỹ lại đang giúp ích dồi dào cho ông Netanyahu.“Nếu chú ý thì ông Netanyahu có thể thấy , phát biểu của Tổng thống Mỹ đều là những lời lẽ lọt tai đối với mình. Ông Obama cam đoan không đưa ra một thỏa thuận cưỡng ép Israel và Palestine nhằm quay lại bàn đàm phán. Ông ấy cũng không lên án khu tái định cư của Israel là bất hợp pháp hay đề nghị đóng băng khu vực ấn độ dương này” , nhà phân tích Aluf Benn bình luận.Cộng cùng hồi giáo muốn gì?Lý giải cho thái độ cuồng nộ đối với cố hàn gắn giao tiếp của ông Obama , Shadi Hamid , giám đốc Học hỏi tại trung tâm Brookings Doha tuy rằng , Tổng thống Mỹ đã không đánh trúng tâm lý của người hồi giáo. Theo ông , điều mà những tín đồ đạo Hồi muốn nghe là lời xin lỗi về lịch sử bao phủ cho các nhà độc tài mà người dân Bắc Phi và Trung Đông đang tìm cách đánh đổ. “Bài phát biểu là cơ hội hiếm có để cho ông Obama nói lời xin lỗi với thế giới Arab. Rất tiếc , ông ấy đã bỏ lỡ nó. Chớ chi ông ấy nói ‘Chúng tôi , những người Mỹ đã phạm sai lầm , nhưng chúng tôi sẽ cố sửa chữa lỗi lầm đó’” , chuyên gia Shadi Hamid nhấn mạnh.Nếu không phải là một lời xin lỗi thì theo nhiều tín đồ hoi giao , đặc biệt người dân tại Libya và Syria , ưu tú hết ông Obama nên im lặng.“Ông ấy lại phát biểu? Để làm gì? chúng tôi không muốn nghe bất kể điều gì từ Tổng thống Mỹ nữa. Chúng tôi đã thoát khỏi xiềng xích của Mubarak mà không thèm đến sự giúp đỡ của Mỹ và bây giờ chúng tôi cũng không muốn có bất kể sự can thiệp nào của Washington tại Cairo” , Mahmoud Hamza , phóng viên của một tờ báo của Ai Cập quả quyết.Không chỉ người dân Ai Cập mà tín đồ đạo Hồi tại nhiều nhà nước khác cũng đồng tình rằng , điều ông Obama nên nói trong bài phát biểu của mình là cam đoan Mỹ sẽ không “nhúng mũi vào việc của người khác” nữa. “Tôi không muốn ông Obama nói gì hết với thế giới Arab. Nếu có nói , ông ấy cũng chỉ nên khẳng định về việc Mỹ sẽ để các nhà nước Arab được bình an bởi sự can dự của họ chỉ làm Sự tình trở thành trầm trọng” , một thầy giáo tại Damascus nhấn mạnh.“Gáo nước lạnh” mà cộng đồng người hồi giáo “dội” vào Tổng thống Obama một lần nữa chứng tỏ , cố hàn gắn giao tiếp của ông chỉ nên được hiện thực hóa bằng Bắt đầu làm bởi những lời nói ngụy biện chỉ làm thế giới Arab thêm tức giận.